Η ενδομητρίωση είναι μια χρόνια γυναικολογική πάθηση που χαρακτηρίζεται από την παρουσία ιστού παρόμοιου με το ενδομήτριο, έξω από τη μήτρα. Αν και η ενδομητρίωση αποτελεί μια πολύπλευρη διαταραχή με ευρύ φάσμα συμπτωμάτων, η σύνδεσή της με τον εμμηνορρυσιακό κύκλο είναι άμεση. Ιδιαίτερα η περίοδος επηρεάζεται με πολλούς τρόπους από την ενδομητρίωση.

Κανονικός εμμηνορρυσιακός κύκλος

Ο εμμηνορρυσιακός κύκλος είναι μια εξαιρετικά ρυθμισμένη φυσιολογική διαδικασία στις γυναίκες, που ενορχηστρώνεται από περίπλοκες ορμονικές αλλαγές. Συνήθως διαρκεί 28 ημέρες, αν και οι διακυμάνσεις είναι συχνές. Η έμμηνος ρύση, ή περίοδος, είναι ένα βασικό στοιχείο κατά τη διάρκεια του κύκλου. Σηματοδοτείται από την αποβολή του ενδομητρικού βλεννογόνου ελλείψει εγκυμοσύνης. Ορμόνες όπως τα οιστρογόνα και η προγεστερόνη παίζουν καθοριστικό ρόλο στον έλεγχο αυτού του κύκλου. Μέσω αυτών εξασφαλίζεται η σωστή προετοιμασία και αποβολή του ενδομητρίου.

Επώδυνη περίοδος (δυσμηνόρροια) και ενδομητρίωση

Ένα από τα χαρακτηριστικά συμπτώματα της ενδομητρίωσης είναι η δυσμηνόρροια ή οι έντονες κράμπες της περιόδου. Ο πόνος αυτός συχνά εντείνεται κατά τη διάρκεια της εμμήνου ρύσεως λόγω της φλεγμονής και της αυξημένης αιμορραγίας που σχετίζονται με τις έκτοπες βλάβες. Οι γυναίκες με ενδομητρίωση συχνά αναφέρουν βασανιστικό πόνο που μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την ποιότητα ζωής τους, ιδίως κατά τη διάρκεια της περιόδου.

Έντονη αιμορραγία της περιόδου ως σύμπτωμα της ενδομητρίωσης

Ένα άλλο συχνό σύμπτωμα της ενδομητρίωσης είναι η έντονη αιμορραγία κατά τη διάρκεια της περιόδου. Κατά τη διάρκεια της εμμήνου ρύσεως, ο έκτοπος ιστός μπορεί να προκαλέσει αυξημένη αιμορραγία καθώς διασπάται και αποβάλλεται. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε παρατεταμένες και βαριές περιόδους, συμβάλλοντας περαιτέρω στη δυσφορία που βιώνουν τα πάσχοντα άτομα.

Ενδομητρίωση: Διάγνωση και περίοδος

Η διάγνωση της ενδομητρίωσης μπορεί να αποτελέσει πρόκληση και τα συμπτώματα συχνά επικαλύπτονται με άλλες γυναικολογικές παθήσεις. Η παρουσία συμπτωμάτων που επιδεινώνονται κατά τη διάρκεια της εμμήνου ρύσεως αποτελεί βασική κλινική ένδειξη. Ωστόσο, η οριστική διάγνωση απαιτεί συνήθως λαπαροσκοπική χειρουργική επέμβαση. Κατά τη διάρκεια της λαπαροσκόπησης, μια βιοψία ιστού μπορεί να επιβεβαιώσει την παρουσία αλλοιώσεων που μοιάζουν με ενδομήτριο εκτός της μήτρας.

Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η ενδομητρίωση συχνά διαγιγνώσκεται χρόνια μετά την έναρξη των συμπτωμάτων. Αυτή η καθυστέρηση αποδίδεται εν μέρει στην ομαλοποίηση του έντονου πόνου της περιόδου. Ως εκ τούτου, η κατανόηση της σχέσης μεταξύ της ενδομητρίωσης και της περιόδου είναι ζωτικής σημασίας για την έγκαιρη ανίχνευση και παρέμβαση.

Στρατηγικές διαχείρισης

• Διαχείριση του πόνου

Η διαχείριση του πόνου που σχετίζεται με την ενδομητρίωση, ιδίως κατά την έμμηνο ρύση, αποτελεί πρωταρχικό μέλημα. Τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα και οι ορμονικές θεραπείες, όπως τα αντισυλληπτικά χάπια ή η προγεστερόνη, συνταγογραφούνται συνήθως για την ανακούφιση των συμπτωμάτων. Σε σοβαρές περιπτώσεις, μπορεί να χρειαστούν χειρουργικές επεμβάσεις όπως η λαπαροσκόπηση για την αφαίρεση ή την εκτοπισμό των έκτοπων βλαβών.

• Ορμονική θεραπεία

Οι ορμονικές θεραπείες αποσκοπούν στην καταστολή του εμμηνορροϊκού κύκλου και των ορμονικών διακυμάνσεων. Με τον τρόπο αυτό, μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση της κυκλικής ανάπτυξης και της αιμορραγίας του έκτοπου ενδομητρικού ιστού. Αυτή η προσέγγιση μπορεί να προσφέρει σημαντική ανακούφιση από τις επώδυνες περιόδους και να επιβραδύνει την εξέλιξη της νόσου.

Η ενδομητρίωση και η περίοδος μοιράζονται μια πολύπλοκη σχέση. Οι ορμονικές μεταβολές και η συμπεριφορά των ιστών κατά τη διάρκεια της εμμήνου ρύσεως παίζουν καθοριστικό ρόλο στην αιτιολογία και τη συμπτωματολογία της ενδομητρίωσης. Η κατανόηση αυτής της σχέσης είναι ζωτικής σημασίας για την έγκαιρη διάγνωση και την αποτελεσματική αντιμετώπιση αυτής της χρόνιας γυναικολογικής πάθησης.

Για περισσότερες πληροφορίες, επικοινωνήστε με τον έμπειρο Μαιευτήρα – Γυναικολόγο Δρ. Χάρη Χηνιάδη. Η κατάλληλη θεραπεία για το εκάστοτε περιστατικό αποφασίζεται έπειτα από ενδελεχή κλινική εξέταση και διερεύνηση των συμπτωμάτων της ασθενούς.